Бұрын біреу пара алды дегенді естіген жұрттың төбе шашы тік тұратын еді. Қазіргі қоғам бұған түк таңданбайды. Тіпті, жыл сайын параның орташа мөлшерін шығарып отырады. Атырауда бұл көрсеткіш биыл 5 миллионнан 13 мың теңгеге дейін азайыпты!
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Атырау облысы бойынша департаменті басшысының бірінші орынбасары Айдос Мамыт осындай статистика келтіріп отыр. Міне, мұны қоғам дертімен күресіп келе жатқан «антикорлық агенттердің» жарқын жеңісі деп қабылдауға болады.
«Жемқорлық жерге сіңсін!»
Бұрын үлкендер Ұлыстың ұлы күнінде «барлық бәле-жәле жерге сіңсін» деп ырымдап жататын еді ғой. Ал, қазір пара бергіштер «жемқорлық жерге сіңіп жоқ болсын» деп бата берсе екен деген ұсыныс бар.
Бүгінде жемқорлық жойылып кетпесе де, бір қадам артқа шегінгенге ұқсайды. Расымен де, өндірісті өңірде соңғы кезде мұндай қылмыстар қатары 39 пайызға дейін төмендегені байқалады.
– Егер өткен жылдың тоғыз айында 95 құқықбұзушылық тіркелсе, биыл тек 58-і ғана әшкереленген. Жыл басынан бері сотталған 28 адамның төртеуі – мемлекеттік органдардың бірінші басшылары. Ал, облыс бойынша былтыр 193 млн теңге пара берілсе, биыл небәрі 507 мың теңгені құрап отыр.
Сондай-ақ, біздің департаментпен 10 әкімшілік хаттама толтырылып, жалпы сомасы 2,4 млн теңге айыппұл өндірілді. Осы орайда, әкімшілік жаза жемқорлықтың алдын алуға арналған ең тиімді тәсіл екенін айрықша атап өткім келеді, – дейді аталған департамент басшысының бірінші орынбасары.
Ерлер параны жиі береді
Биылғы тоғыз айда жоғарыда аталған департамент ел қазынасын 548,8 млн теңгемен толықтырған. Ал, бұл сомаға 109 өкпені жасанды желдету (ИВЛ) немесе 21 рентген аппаратын сатып алуға болады екен. Енді әр жағын өзіңіз байыптай беріңіз…
Ресми деректерге сүйенсек, жемқорлық деректерінің басым көпшілігі құқық қорғау, әкімдік пен салық органдарында тіркеледі. Бір қызығы, ер азаматтар әйелдерге қарағанда 3-4 есе жиі пара береді екен.
Айтпақшы, әңгіме басында айтып өткендей, параның орташа мөлшері 13 мың теңгеге дейін төмендеуіне пандемия әсер етуі мүмкін бе? Өйткені, жер жүзіне жайылған жұқпалы дертпен күресіп жатқанда, экономикалық көрсеткіштер кілт кідіретіні анық қой. Әйтсе де, мамандар оң өзгерісті Мемлекет басшысы мен Елбасының тапсырмасына сәйкес қолға алынған шұғыл шаралармен байланыстырады.
Сыбайластық сыйлық беруден бастала ма?
Ағымдағы заңнамаға сай, лауазымдық жағдайына байланысты енді ешкімге сыйлық беруге болмайды. Егер сыйлықтың бағасы екі айлық есептік көрсеткіштен төмен болса – әкімшілік, ал, одан жоғары болса – қылмыстық жауапкершілік қарастырылады.
– Бәрінен де маңыздысы – халық сеніміне селкеу түсірмеу. Бұл бағытта Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Атырау облысы бойынша департаменті тікелей арыздан бөлек, 1424 CaII-орталығына қоңырау қабылдайды.
Соңғы алты жылда жемқорлық дерегі туралы хабарлаған 50 облыс тұрғынына жалпы сомасы 7 023 360 теңге ақшалай сыйақы төленді. Бір қуантарлығы, ірі кәсіпорын мен мекемелерде жемқорлықпен күрестің экономикалық жағынан пайдасы зор екені жөнінде түсінік қалыптасуда. Себебі, қоғамдық кеселдің кесірінен табыс төмендеп, елге тартылған инвестиция өзін-өзі өтемей жатады, – дейді Айдос Мамыт.
Иә, сірә, ең дұрысы – пара орнына бата бер де, бара бер. Есесіне, ертеңіне жүзің жарқын, жолың айқын болады.
Loading ...